Farmakogenetik nedir? | Doç. Dr. Adnan Çoban

Sosyal Fobi Tedavisi

<p>Sosyal fobi hem ruhsal hem de fiziksel olarak birtakım belirtilere sebep olduğu için diğer psikiyatrik rahatsızlıklardaki prensiplere göre tedavi edilir. Eğer kişide aşırı bir anksiyete reaksiyonu söz konusuysa yani işte titreme, terleme, dikkat dağılması vesaire gibi bir takım durumlar yaşıyorsa ve kişinin hayatını ileri ileri boyutta çok şiddetli bir şekilde etkiliyorsa mutlaka ilaç tedavisini düşünmemiz gerekiyor. Fakat tek ilaç tedavisi sosyal fobinin tedavisinde yeterli değildir. Beraberinde bazı terapi yöntemlerinde devreye sokmak son derece yüz güldürücü olmaktadır. Yani ilaç tedavisi artık terapilerle yüzde doksanların üzerinde başarılar elde etmek mümkündür. Sosyal fobi kişilerin yanlış bildiği bir bilgiyi öncelikle vurgulayarak ortaya koymak istiyorum. Yani sosyal kopi tamamen tedavi edilebilen bir bozukluktur. Birçok benim durumum artık düzelmez. Ben tedavi olmam düşüncesiyle doktora birey müracaat etmiyorum. Ki bunların birçoğunda bu sosyal fobik rahatsız olan insanların birçoğunda depresyon gelişiyor ki bu çok önemli bir etkendir. Ve alkol madde bağımlılığı gelişiyor. Yani sosyal fobiden çok daha önemli arz eden birtakım önemlilik arz eden rahatsızlıklar da devreye giriyor. Mesela sosyal fobiliklerin yüzde on dokuzunda alkol ve madde da kendini gösteriyo. Çünkü sosyal fobik kişiler rahatlamak için alkol alkol alıyorlar. Alkol aldıkları zaman rahatlıklarını istediği bu şekilde eh insanlarla iletişime geçebildiklerini görüyorlar. Bu bir zaman sonra tabii alkol bağımlılığında eh tabloya eh ekliyor. Yine kişiler ümitsizliğe sevk olduğu için yüzde atmış altısına. Bak sosyal politlerin yüzde altmış altısında depresyon da tabloya ekleniyor. Yani sonuçta sosyal kovidler eh hem rahatsızlıklarından hem de eklenen rahatsızlıklarından dolayı son derece mutsuz bir hayat yaşıyorlar. Halbuki tedavi edilebilir bir rahatsızlıktır bu. Terapi olarak da kısaca şunu vurgulamak istiyorum. Sebeplere yönelik terapi yöntemleri sosyal fobide en yüz güldürücü terapi yöntemleri oluyor. İşte bu konuda travmaları ele alan, travmaları keşfeden ve bunların beyinde işlemlenmesini sağlayan EMDR terapisi en etkili terapi yöntemlerinden biri olarak karşımıza çıkıyor. Eh bu terapiyle çok kısa sürede efendim uzun süre tedavi olamamış sosyal pobiklerin tedavi olabildiklerini ve sosyal hayata tekrar eh katılabildiklerini eh biz eh müşahede ediyoruz. O yüzden eh bizim buradaki tavsiyemiz şudur, bir uzmana başvurup ilaç tedavisi artı bu tarz yöntemlerle hayata yeniden katılmayı başarmaları</p>

Depresyon Tedavisinde Uygulanan Psikoterapi Yöntemleri

<p>Depresyonda kimyasal bozuklukları nasıl ki antidepresanlarla tedavi ediyorsak düşünce ile veya duygularımla ilgili bozuklukları da&nbsp;yine psikoterapilerle düzeltebiliyoruz. Mesela depresyondaki kişilerde sıklıkla çaresizlik, yetersizlik, eksiklik, güçsüzlük, değersizlik, işe yaramazlık, kendine güvenememek gibi birtakım negatif düşeceksin, onsuz düşünceler çok etkilidir. Bunlara yönelik komplik&nbsp;davranışçı dediğimiz Yani bilişsel davranışlı terapilerin son derece etkili olduğunu biliyoruz. Ayrıca eğer depresyona sebep olan etken, daha çok travma orijinliyse yani kişinin geçmişinde yaşamış olduğu ruhsal travmalara bağlıysa burada da travma eh terapilerinin çok etkili olduğunu biliyoruz. Özellikle adını verdiğimiz yani göz hareketli hareketleriyle duyarsızlaştırma ve yeniden süreçlendirme terapisi travmaların etkisini ortadan kaldırmakta ve bu travmaların uzantısı olan, travmaların sonucu olan depresyonu da tedavi etmeye, depresyonun da tedavi edilmesinde son derece etkili olmaktadır.</p>

Bağımlılık Hakkında Merak Ettikleriniz

<p>Bağımlılık, bir kişinin bir maddeye, bir nesneye veya bir olguya aşırı bağlanmasıyla karakterize bir ruhsal sorundur. Özellikle beynin ön bölgesi dediğimiz frontal bölgenin bir fonksiyonel bozulması sonrasında ortaya çıkar. Yaşanmış olan travmalar veya stresörler bu bölgede beynin ön bölgesinde sıkıntıya sebep olur, ve bu da Uran kimyasını bozarak bağımlılığı ortaya çıkarır. Peki, beynin ön bölgesinin özelliği nedir? Beynin ön bölgesi, insanın dürtülerini kontrol etme ile ilgili bir bölgedir. Eğer kişi dürtüsünü kontrol etmede zorlanmaya başlarsa, yani iradesini kullanmada zorluk yaşarsa, işte bağımlılık dediğimiz tablo ortaya çıkar. Bu bazen madde bağımlılığı, bazen alkol bağımlılığı, bazen kumar bağımlılığı, bazen de seks bağımlılığı veya alışveriş bağımlılığı şeklinde ortaya çıkabilir. Ama hangi bağımlılık türü olursa olsun, hepsinde oluşma mekanizması aynıdır; yani beynin ön bölgesinde ortaya çıkan bir bozulmadır.</p> <p>Peki, bağımlılığın tedavisine ne yapacağız? Genelde bağımlılığın tedavisinde şöyle bir yanlış vardır: bir mit diyelim, yanlış inanış vardır; işte bağımlılık, Nasrettin Hoca'nın anlattığı gibi, "Ya tutarsa" şeklinde bir durumdur. Eğer tedavi olursa olur, olmazsa zaten bağımlılıktır, gibi bir inanış vardır. Bir başka yanlış inanış da, bağımlı olan insanların kişilik bozukluğu olduğu inanışıdır, hatta mesela antisosyal psikopat kişilikler olduğu inanışıdır. Bu kesinlikle yanlıştır; yapılan araştırmalar, bağımlılarda kişilik bozukluğunun ancak %20 ile 30'unda olduğunu ortaya koymuştur. Halbuki çoğunluğunda, bizim gibi normal insanlar oldukları, normal aile yapıları olduğu ve normal işler yaptıkları tespit edilmiştir.</p> <p>Peki, o zaman ne yapmak gerekiyor? Burada yapılması gereken şu: kişinin bağımlılığa gelmesine sebep olan etkenleri tespit etmek. Bunlar genellikle travmatik yaşantılardan kaynaklanır; araştırmalar, bağımlı kişilerin %20'a mutlaka bir travma ortaya koyduğunu göstermiştir. Mesela, çocuk yaşta babasını kaybetmiş olması, ya da çok kötü muameleye tabi tutularak büyütülmüş olması, duygusal ihtiyaçlarının karşılanmamış olması, ihmal edilmiş olması gibi durumlar söz konusu olabilir. O zaman bu tür olayları tespit edip, bunların beynindeki etkilerini nötralize etmek, bu konudaki hassasiyetleri ortadan kaldırmak ve beyin biyokimyasını düzeltmek ve destekleyici bir terapi programı uygulamak, bağımlılarda son derece başarılı sonuçlar almamızı sağlayacaktır. Genelde bugün yapılan yanlışlardan bir tanesi, ilaç verip kişinin işte bir ihtimal belki düzelir mantığıyla takipsiz bırakılmasıdır, sosyal destekten mahrum bırakılmasıdır. Eğer bu tür terapiler, ilaç tedavisiyle birlikte uygulandığı takdirde, bağımlıların düzelme ihtimali çok yüksektir. Kesinlikle bağımlı insanlara "biz düzelme, artık iflah olmayız" düşünceleri içerisinde olmamalarını, mutlaka etkin bir tedavi programı başvurularını tavsiye ediyoruz.</p>

Travmatik Yaşantıların Üstesinden Gelmek

<p>Travmalar, elimizde olmadan ve beklenmedik bir biçimde başımıza gelebilecek olaylardır. Tabii ki başımıza bu tür olayların gelmesini istemeyiz, ama hayatın bir gerçeği bu. Bazı dönemlerde, gerek deprem ve afetler sebebiyle, gerekse kişisel hayatımızda yaşadığımız olaylar sebebiyle, bu tür travmalarla ve sonrasında travmatik yaşantılarla karşılaşabiliyoruz. Travmatik olaylar, insanın incinmesine, hayattan kopmasına, korkmasına, yalnızlaşmasına ve kaynaklarının bloke olmasına sebep olabilir. Ancak insan beyni, her türlü acıyı, travmayı bir bilgeliğe ve deneyime dönüştürebilecek donanıma sahiptir. Travmanın üstesinden gelinmesine en büyük gücümüz, beynimizdir. Onu ne kadar destekler ve devreye sokarsak, iyileşmeye o kadar yaklaşmış oluruz. Bu amaçta, yalnız kalmamak, sevenlerimizle daha çok birlikte olmak, hayallerimizden vazgeçmemek, iyi uyuyarak ve iyi beslenerek bedenimizi desteklemek, inanç ve ritüellerimize sıkı sıkıya sarılarak&nbsp;şükür ve kanaat gibi değerlerimizi unutmamak, gerektiğinde yardım almak ve her şeyden önemlisi, insanın içindeki en büyük gücün yaşamak olduğunu bilmek, bizi travmadan bilgeliğe taşıyacaktır.</p>

Panik Atak Hakkında Merak Ettikleriniz

<p>Panik atak paniklemeyle giden&nbsp; ataktır. Kişinin ansızın herhangi bir zaman ve zeminde yaşamış olduğu sıkıntı, bunaltı, korku, kaygı, endişe gibi duygularından&nbsp; müteşekkir bir tablodur. Panik atakta kişinin özellikle kontrolünü kaybetme, aklını yitirme, ölüyorum, kalp krizi geçiriyorum, felç oluyorum. Veya işte beyin kanaması geçiriyorum. Her şeyin sonu geldiği gibi birtakım düşünceler yaşaması ve bu düşüncelere bağlı olarak da birtakım belirtilerin ortaya çıkmasıyla karakterize. Hani aslında bir belirtidir ve birçok rahatsızlıkta ruhsal rahatsızlıkta kendini gösterebilir. En başta panik bozukluğu dediğimiz ruhsal bozukluğun&nbsp; önemli bir belirtisidir ama depresyon, takıntı, şizofreni, madde bağımlılığı gibi birtakım rahatsızlıklarla da kendini gösterebilir.</p>