Saç yolma davranışı, saç, kaş, kirpik yada diğer vücut kıllarını koparmak için giderek artan istek ve gerginlik ile, yolduğu zaman yerini kısa süreli rahatlamaya bırakan trikotillomani diye isimlendirilen bir rahatsızlıktır. Trikotilomani sözcük yapısı bakımından üç kelimeden oluşmaktadır: Saç (thrix), çekme (tillein) ve mania (mani, duygusal taşkınlık). Dürtü kontrol bozukluklarının içinde yer almaktadır.
Saç/Kaş/Kirpik Yolma Davranışının Görülme Sıklığı ve Yaygınlığı Nedir?
Genellikle ergenlik döneminde kadınlarda erkeklerden 5-10 kat daha fazla, erken erişkinlikte ise kadın ve erkekte eşit oranda görülmektedir. İlk saç yolma davranışı, sıklıkla 12 yaşlarında ortaya çıkmaktadır.
Saç/Kaş/Kirpik Yolma Davranışına Hangi Bozukluklar Eşlik Etmektedir?
Saç yolma davranışına sık olarak depresyon, kaygı bozuklukları, alkol ve madde kullanımı, diğer dürtü kontrol bozuklukları eşlik etmektedir.
Saç/Kaş/Kirpik Yolma Davranışı ve Aile
Çocukken ailesinden ayrılan, aile fertlerinden birini kaybeden kişilerde saç/kaş/kirpik yolma davranışı daha sık gözlenmektedir. Saç yolma davranışı olan ailelerde aşırı mükemmeliyetçi, eleştirici, reddedici annelerin yanı sıra, duygularını belli etmeyen, pasif babalara sık rastlanmaktadır.
Saç/Kaş/Kirpik Yolma Davranışı ve Tedavisi
İlaç Tedavisi
Hastalığın belirtilerini hafifletmektedir. İlaç tedavisi ve psikoterapinin birlikte uygulanması ise en etkili tedavi yöntemidir.
Psikoterapi
İnsanlar, çocuk ya da yetişkin olsun hiçbir neden yokken saç/kaş/kirpik yolma davranışları içine girmezler. Bu tür davranışlar kişinin farkında olmadığı altta yatan duygusal gerilimle ilişkilidirler. Kişi bu davranışları yaptığında bir nevi rahatlama yaşar. Bunlar kompulsif türden davranışlardır. Nasıl ki temizlik takıntısı olan bir kişi ellerini yarım saat yıkamadan rahat edemiyorsa, yolma davranışı gösteren kişiler de yolmadan rahat edemezler. Bu tür kompulsif davranışların zeminlerinde hemen hemen her zaman belirli bir duygusal gerilim hali söz konusu olduğundan, bu gerilimin kaynağını bulup çözmek gerekir.
Gerilim kaynağı pek çok şey olabilir. Mevcut ya da geçmişte olmuş olan aile içi sorunlar, cinsel taciz, fiziksel şiddet, ailevi baskılar yolma sorunları olan kişilerde en çok rastladığımız durumlardır. Nedenler belirlenip EMDR yöntemi ile çalışıldığında çok kısa sürede bu davranışlar sönmektedir. Eğer mevcut bir travmatik durum varsa ve bu aile içinde yaşanan olumsuzluklar ilişkiliyse bireysel EMDR uygulamasının yanı sıra aile ile de çalışmak gerekir.
DOÇ. DR. ADNAN ÇOBAN
PSİKİYATRİST-PSİKOTERAPİST
Saç, Kaş, Kirpik Yolma Hastalığı Nedir? Hakkında daha fazla bilgi almak istiyorsanız eğer ki; İlgili linke tıklayabilirsiniz.
Yangın Çıkarma Hastalığı (Piromani)
Piromanlar, kundaklama faaliyetinin öncesinde bir gerilim hali yaşarla...
Seks Bağımlılığı (Cinsel Dürtü Bozukluğu)
Seks yapma dürtüsüne engel olamama ve bunu gelişigüzel bir şekilde far...