Yeni Yıl İyi Bir Motivatördür

Motivasyonu insanın her türlü ihtiyaçları için harekete geçme gücü olarak tanımlayabiliriz. Motivasyon yanlışlıkla pasif bir süreç gibi algılanır. Sanki ilham gelecek ve insan bir anda motive olacakmış gibi düşünülür. Halbuki motivasyon insanların hükmedebileceği, elinde tutabileceği ve yönlendirebileceği aktif bir süreçtir. Yani motivasyon tıpkı kaslarımızı kullandığımız gibi istemli olarak kullanabileceğimiz bir beceridir.

Motivasyon Bir Beyin Fonksiyonudur

Beynin sol ön bölgesinde motivasyonla ilgili alanlar vardır. Bu alanları direk veya olumsuz yönde etkileyen bir durum olmadığı müddetçe kişiler motive olmayı başarabilirler. Ancak bazı durumlar işleyişi bozar ve motivasyonu azaltır.

Motivasyon Sorununa Yol Açan Etkenler Neler?

1. Depresyon: motivasyonu en çok bozan etken. Mutsuzluk, keyifsizlik, isteksizlik ve enerji azlığının yanında motivasyon da ileri derecede düşer. O yüzden depresyondaki kişiler hiçbir şey yapmak istemezler ve her şeyi ertelerler.
2. Olumsuz Algılar ve İnanışlar: Hayata küstüren ve hayatı algılamayı bozan yaşam olayları motivasyonu düşürür. “Ne yapsam olmayacak”, “istediğim gibi olmayacak zaten”, “ben başaramam”, “ben zayıfım”, “ben yetersizim”, “beceriksizim” gibi inanışlar motivasyon sorunu getirir. Özellikle çocukluk ve ergenlik dönemlerinde yaşanan travmalar kişinin inançlarını ve kendisini algılaması bozarak kronik bir demotivasyon yaratabilir.
3. Mükemmeliyetçilik, “ya hep ya hiç” tarzı düşünme: Bu kişilik özellikleri insanı ya en iyisi olacak ya da hiç olmayacak noktasına getirir. En ufak bir aksaklıkta demoralizasyona ve sonuçta motivasyon sorununa yol açar.
4. Günlük hayattaki çözülmemiş sorunlar: Evde, işte, okulda rahatsız edici bir durum varsa ve bu bizi zorluyorsa motivasyon sorunu yaratabilir. Mesela kötü davranan bir öğretmen, kötü bir baba, kötü bir arkadaş motivasyonu düşürür.

Ana-baba Çatışmaları: Ana-baba kişiler için en önemli otorite figürleridirler. Bir insanın kural, sorumluluk, görev, zorunluluk karşısındaki tutumunu büyük oranda ebeveyniyle yaşantıları ve ilişkileri  

Motivasyon için Öneriler:

1. İyiyi hayal edin: Beyin hayale de gerçekte olmuş tepkisi verir. Arada geleceğinizi hayallerle süsleyin, ancak gerçekten kopmayın ve gerekli gayreti gösterin
2. Bazen geçmişle bugünün kıyası insanı motive eder. “Neredeydik nereye geldik” sözü iyi bir motivatördür.
3. Mükemmeli değil büyüğü düşünün: En iyi iyinin düşmanıdır. “Mükemmel olsun” demek demotive büyük düşünmek motive eder.
4. Donanımınızı artırın, işinizi bilin: İletişimi, yönetmeyi iyi bilenler ve yapacakları iş konusunda tecrübeli olanlar kolay kolay demotive olmazlar.
5. Motivasyon algınızı uyaracak sembolleriniz, eşyalarınız, müzikleriniz v.s. olsun: Bunlar size iyi birer motivasyon kaynağı olur. Mesela bir şarkı, bir albüm, bir çiçek, bir künye, bir kolye veya bir koltuk…
6. Yardım kuruluşlarına ve gönüllü projelerine katılın: İşe yaradığınızı hissettirir, bozulmuş inançlarınızı düzeltir.
7. Çocuklarınızla oynayın ve zaman geçirin: Çünkü çocuklar çok iyi motivatördürlerJ
8. Sevdiğiniz arkadaşlarınızla vakit geçirin
9. Mizahı, gülmeyi ve şakayı unutmayın
10. Beyin fırtınası beyninizi harekete geçirir
11. Hedeflerinizi ulaşılabilir kılın, ulaşamayacağınız hedeflerden kaçının
12. Kendinizi ödüllendirmeyi ihmal etmeyin: Arada bir tatil iş veriminizi ve motivasyonunuz artırır. Ancak tatili fazla uzatmayınJ
13. İyimser olun
14. Sizi nelerin demotive ettiğini belirleyin
15. Sizi nelerin mutlu ettiğini de belirleyin
16. Sahip olmadıklarınızı değil sahip olduklarınızı düşünün
17. Dedikodulardan uzak durun

Bu vesileyle yeni yılınızı kutlar, sağlık, mutluluk, huzur ve hayırlı bol kazanç dilerim.

DOÇ. DR. ADNAN ÇOBAN

PSİKİYATRİST-PSİKOTERAPİST