Farmakogenetik Uygulamaların Tedavi Sürecine Katkıları Nelerdir? | Doç. Dr. Adnan Çoban

Corona virüsü salgınının psikolojik etkileri

<p>Bulaşan sadece virüs değil aynı zamanda toplumsal travmanın yarattığı aşırı fobik reaksiyonlar, depresyon, panik, paranoya gibi ruhsal sorunlar ve bencillik dürtüsellik saldırganlık damgalama gibi yıkıcı davranışlardır. Insanlar olağanüstü durumlarda nezaket, sağduyu, empati, yardımlaşma gibi ahlaki değerlerini geçici olarak kaybederler ve sadece kendisini düşünen, bencil bir varlığa dönüşürler. O yüzden salgınların yaratmış olduğu psikoloji virüsten çok daha hızlı bir şekilde yayılır ve hatta virüsle karşılaşma riski olmayan insanları bile etkiler. Bir manada viral pandemi bir psikolojiyle bir salgın psikolojisini de beraberinde getirir. O yüzden salgınlarda ortaya çıkan psikolojik sorunları mutlaka tespit etmek ve bunlarla başa çıkmak bu konularda destek programları oluşturmak çok önemli arz eder.</p>

Corona Virüs Salgını Bir Büyük Ruhsal Travmadır

<p>Salgınların yarattığı psikolojilerin en başında ölüm korkusu gelir. Viral salgınlar tıpkı deprem sel, tsunami, yangın türü, doğal afetler gibi direkt insan hayatına kastettikleri için bir büyük ruhsal travma etkisi yaratırlar. Hatta bazı açılardan doğal afetlerin bile önüne geçerler. Doğal afetlerin birçoğu çok kısa sürede gerçekleştirir ve biter. Örneğin birçok insanımızı kaybettiğimiz Marmara depremi kırk beş saniye sürmüş. Türkiye bu bile bir deprem için uzun bir süre olarak kabul edilmiştir. Halbuki koronavirüs salgını aylardır devam etmektedir. Ve bu yüzden örseleyici etkileri çok daha şiddetli ve derin olmaktadır. Bizim koronavirüs salgınının travmatik etkilerinden korunmamız için mutlaka psikolojik desteğe ihtiyacımız söz konusudur. Bu konuda planlamaların organizasyonlarının yapılması son derece önemlidir.</p>

Corona Virüs Salgını Akut Stres Reaksiyonuna Sebep Oluyor

<p>Bu coronavirüs algının yarattığı en önemli psikolojik tablo akut stres reaksiyondur akut Sitesi aksiyonu Bir canlının kendisinin ya da yakınının ölümcül bir olaya maruz kalması yada maruz kalanlara Tanık olmasında yaşamış olduğu Çaresizlik güvensizlik yoğun korku ve endişe halidir insan Normal şartlar altında zihnindeki ölüm korkusunu bastırabilir kontrol edebilir ölümden korkarız ama sürekli bunu gündeme getirmeliyiz bir şekilde bunu kontrol etmeye başlarız ancak Hatip durumlarda bu ölüm korkusu daha da şiddetlenir ve kontrol kontrol edilemez hale getir o zaman ölüm korkusunu uzantısı olarak birtakım şikayetler ortaya çıkar Bu şikayetler ortaya çıktı alıyordu okul stresi direksiyonu adını veriyoruz nedir bu Sheikh Ben de uykusuzum cpu kabuslar görmeye sürekli bir üste ilgili salgınla ilgili görüntülerin ve felaket senaryolarının hatırlanması atla gelmesi hastalığın kendisine ya da yakınlarına buluşacağı ve yakınlarını kaybedecek korkusu endişesi kolayca irkilme çabuk sinirlenme gelecek korkusunda aşırı Karamsarlık ümitsizlik yalnızlaşma yabancılaşma ve aşırı kaçınma davranışları Bu tepki genelde bu akut stres Reaksiyon dediğimiz durum genelde üç ila 30 lira arasında yaşanır ve zaman içerisinde Eğer beyin bu travmayı bir şekilde hazm ederse işlemleri Ya tabi tutarsa Vakıa Suresi aksiyonu gelişir kişi normale döner ama baert romanın şiddeti çok de uzun sürüyorsa ve sosyal destek konularında yeterince kişi güçlendirilmiş yorsa desteklemiyorsa o zaman bu akut stresi aksiyonların bir kısmı travma sonrası stres bozukluğu adını verdiğimiz Bir genetik bozukluğa dönüşür Ramo sonrası stres bozukluğu ya işin yaşam kalitesi son derece düşüren ve depresyon madde bağımlılığı gibi bir çok sert rahatsızlıklara da zemin hazırlayan önemli bir siyatik Davut O yüzden akut stres reaksiyonu yaşayan işçilere bu dönemde tramvayla karşılaştıkları ve hala maruz kaldıkları dönemde teknolojik destek verilmesi gram odaklı davranışçı Bilişsel davranışçı terapiler bu terapisi gibi yine travmaları işlemeye yönelik desteklerin verilmesi son derece önemlidir.</p>

Güçlü Olmak İçin Neler Yapabiliriz?

<p>Güçlü olmak için neler yapabiliriz?<br /> Güçlü olmak, içinizdeki gücü hissetmek de mümkündür. Var olan kaynaklarınızı ve değerlerinizi fark etmeniz ve bunları kullanmanız sizi güçlü kılacaktır.<br /> Nedir bu kaynaklar? Zekamız, hayattaki en büyük avantajımızdır. Bize her türlü zorluğa ve duruma adapte olabilme gücü verir. Sevdiklerimiz bizim için büyük destek ve güçtür, onların varlığı ve yakınlığı bizi güçlü hissettirir. Geleceğe dair hedefler ve hayaller, hayatı anlamlı kılan ve içimizdeki ümidi artıran süper güçlerdir.<br /> Hayat yolunda kararlı, tutarlı ve disiplinli bir şekilde ilerlememizi sağlarlar. Sevgi, şefkat ve merhamet, yaşadıkça çoğalan, çoğaldıkça gücümüzü artıran değerlerdir. İnançlarımız, ritüellerimiz ve değerlerimiz beslenmemiz için gereken ortamı yaratırlar ve bizi biz yaparak güçlendirirler.</p>

Bağımlılık Hakkında Merak Ettikleriniz

<p>Bağımlılık, bir kişinin bir maddeye, bir nesneye veya bir olguya aşırı bağlanmasıyla karakterize bir ruhsal sorundur. Özellikle beynin ön bölgesi dediğimiz frontal bölgenin bir fonksiyonel bozulması sonrasında ortaya çıkar. Yaşanmış olan travmalar veya stresörler bu bölgede beynin ön bölgesinde sıkıntıya sebep olur, ve bu da Uran kimyasını bozarak bağımlılığı ortaya çıkarır. Peki, beynin ön bölgesinin özelliği nedir? Beynin ön bölgesi, insanın dürtülerini kontrol etme ile ilgili bir bölgedir. Eğer kişi dürtüsünü kontrol etmede zorlanmaya başlarsa, yani iradesini kullanmada zorluk yaşarsa, işte bağımlılık dediğimiz tablo ortaya çıkar. Bu bazen madde bağımlılığı, bazen alkol bağımlılığı, bazen kumar bağımlılığı, bazen de seks bağımlılığı veya alışveriş bağımlılığı şeklinde ortaya çıkabilir. Ama hangi bağımlılık türü olursa olsun, hepsinde oluşma mekanizması aynıdır; yani beynin ön bölgesinde ortaya çıkan bir bozulmadır.</p> <p>Peki, bağımlılığın tedavisine ne yapacağız? Genelde bağımlılığın tedavisinde şöyle bir yanlış vardır: bir mit diyelim, yanlış inanış vardır; işte bağımlılık, Nasrettin Hoca'nın anlattığı gibi, "Ya tutarsa" şeklinde bir durumdur. Eğer tedavi olursa olur, olmazsa zaten bağımlılıktır, gibi bir inanış vardır. Bir başka yanlış inanış da, bağımlı olan insanların kişilik bozukluğu olduğu inanışıdır, hatta mesela antisosyal psikopat kişilikler olduğu inanışıdır. Bu kesinlikle yanlıştır; yapılan araştırmalar, bağımlılarda kişilik bozukluğunun ancak %20 ile 30'unda olduğunu ortaya koymuştur. Halbuki çoğunluğunda, bizim gibi normal insanlar oldukları, normal aile yapıları olduğu ve normal işler yaptıkları tespit edilmiştir.</p> <p>Peki, o zaman ne yapmak gerekiyor? Burada yapılması gereken şu: kişinin bağımlılığa gelmesine sebep olan etkenleri tespit etmek. Bunlar genellikle travmatik yaşantılardan kaynaklanır; araştırmalar, bağımlı kişilerin %20'a mutlaka bir travma ortaya koyduğunu göstermiştir. Mesela, çocuk yaşta babasını kaybetmiş olması, ya da çok kötü muameleye tabi tutularak büyütülmüş olması, duygusal ihtiyaçlarının karşılanmamış olması, ihmal edilmiş olması gibi durumlar söz konusu olabilir. O zaman bu tür olayları tespit edip, bunların beynindeki etkilerini nötralize etmek, bu konudaki hassasiyetleri ortadan kaldırmak ve beyin biyokimyasını düzeltmek ve destekleyici bir terapi programı uygulamak, bağımlılarda son derece başarılı sonuçlar almamızı sağlayacaktır. Genelde bugün yapılan yanlışlardan bir tanesi, ilaç verip kişinin işte bir ihtimal belki düzelir mantığıyla takipsiz bırakılmasıdır, sosyal destekten mahrum bırakılmasıdır. Eğer bu tür terapiler, ilaç tedavisiyle birlikte uygulandığı takdirde, bağımlıların düzelme ihtimali çok yüksektir. Kesinlikle bağımlı insanlara "biz düzelme, artık iflah olmayız" düşünceleri içerisinde olmamalarını, mutlaka etkin bir tedavi programı başvurularını tavsiye ediyoruz.</p>