İnsanların deprem gibi travmalara tepkileri dört dönemde seyreder

1. dönem: Deprem sonrası ilk günlerdir. Bu dönemde insanlarda bir korku ve şaşkınlık oluşur. Maruz kalan kişiler ne yapacaklarını bilemezler. İnisiyatiflerini geçici bir süre kaybederler. Çevresindeki aile bireyleri, komşular, eş, dost ve yardım ekiplerinin yardımı ile ayakta dururlar.

2. dönem felaketin 2. Haftasından sonra başlayıp birkaç ay süren dönemdir. Bu dönemden kişi duruma adapte olmaya, bir uyum mekanizması geliştirmeye çalışır. Yaşananları ve yaşanan belirtileri inkâr ederek hayata tutunmaya çalışır. Bu bir çeşit savunma davranışıdır.

3. dönem bir yıla uzayabilen bir süreçtir. Barınma, yeme, içme gibi temel ihtiyaçların yanı sıra sevgi, sıcaklık, şefkat gibi duygusal ihtiyaçlar karşılanmazsa doğal olarak bir öfke, hüzün ve hayal kırıklığı öne çıkar. Ancak bazı kişilerde bu ihtiyaçlar karşılansa bile kaybettiklerinin artık geri gelmeyeceği ve hiçbir şeyin eskisi gibi olamayacağı düşüncesi ön plana çıkar. Birlikte yaşama ve hareket etme motivasyonu düşer ve kişinin ruhsal sorunları artmaya başlar.

4. dönem re-adaptasyon ve yeniden yapılanma dönemidir ve yıllarca sürebilir.

Depremzede insanların psikolojik müdahalesinde hangi dönemde ve hangi ihtiyaçlarının olduğu çok önemlidir. Planlama o ihtiyaca göre yapılmalıdır.